فهرست مطالب

عنوان                                                                                        

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1 مقدمه

2-1 بیان مسئله

3-1 اهمیت و ضرورت پژوهش

4-1 اهداف پژوهش

5-1 اهداف جزئی

6-1 فرضیه های تحقیق

7-1 تعاریف نظری متغیرها

8-1 تعاریف عملیاتی متغیرها

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

1-2 مقدمه

2-2 مبانی نظری (مذهب)

3-2 جهت گیری مذهبی

4-2 تعریف دین

5-2 ویژگی روانشناختی انسان مذهبی

5-2-1  مذهب و دین در دوره ی نوجوانی

5-2-2 درجات ایمان از نظر امام صادق

5-2-3 ایمان از نظر امیر المومنین

6-2 بررسی شش مرحله ایمان از نظر فولرولوئین

6-2-1 نظریه الیس در مورد مذهب

6-2 -2 پیاژه

6-2-3 ویلیام جیمز

6-2-3 مبانی نظری شادکامی

6-2-4 شادکامی چیست؟

6-2-7 اختیار و مولفه های شادکامی

6-2-8 عوامل موثر به شادکامی

6-2-9 شادکامی از دیدگاه روانشناسی

6-2-10 شادکامی از نظر الیس

6-2-11 نظریه آرجیل و همکاران (شادکامی)

6-2-12 شادکامی از نظر اریکسون

7-2 تعریف بهزیستی ذهنی

8-2 اهمیت احساس ذهنی سلامتی

9-2 برخی از شاخص های بهزیستی ذهنی افراد

10-2 نقش تاثیرات موقعیتی و مقایسه اجتماعی بر بهزیستی ذهنی

11-2 نقش فراوانی عواطف در برابر شدت عواطف به بهزیستی ذهنی

12-2 تحقیقات داخل کشور

13-2 تحقیقات خارج از کشور

فصل سوم: روش تحقیق

1-3مقدمه

3-3 جامعه آماری

4-3 نمونه و روش نمونه گیری

5-3 متغیرهای پژوهش

1-3 پرسشنامه بهزیستی ذهنی

فصل چهارم: یافته های پژوهش

1-4 تجزیه و تحلیل داده ها

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5 مقدمه

2-5 محدودیت پژوهش

3-5 پیشنهادات

4-5 پیشنهادات پژوهشی

منابع

پیشهادات کاربردی

فهرست جداول

عنوان                                                                                       

جدول 1-4: اطلاعات توصیفی متغیرها

جدول شماره 2-4: ضریب همبستگی بین بهزیستی ذهنی و شادکامی دانشجویان

جدول شماره 2-4: ضریب همبستگی بین اعتقاد مذهبی و شادکامی دانشجویان

جدول شماره 2-4: ضریب همبستگی بین بهزیستی ذهنی و اعتقاد مذهبی دانشجویان

فصل اول

کلیات پژوهش

1-1 مقدمه

مذهب به عنوان یک پدیده روانی – اجتماعی همواره مورد توجه روانشناسان و جامعه شناسان بوده است. مذهب از جمله واژ هایی است که توافق و دست یابی به تعریف واحدی از آن در نگاه اول غیر ممکن می سازد. علاوه بر این باید رفتارها، مناسک و باورهای ویژه هر آیینی را افزود. ( رحیمی، 1388)

به ویژه در سه دهه اخیر و با گسترش مباحث مربوط به استرس، نقش مذهب در تعدیل تنیدگی، توجه بسیاری از روانشناسان را برانگیخته است.

مقوله مذهب از دیر باز توجه صاحب نظران و تشخیص این حوزه را به خود جلب کرد؛ مذهب ازجمله واژه هایی است که توافق دوستیابی به تعریف واحدی از آن اگرچه امری حمال نباشد، لااقل بسیار دشوار می باشد. (مرتضایی ، 1380)

مکاتب مختلف روانشناسی همیشه به دنبال این بوده اند که از چه طریق می توان به انسانها یاری رساند تا به آرامش روحی و تعادل فکری دست یابند برخی از این مکاتب صرفاً به جنبه های ظاهری رفتار انسان، تعدادی به تاثیر عوامل اجتماعی و گروهی از آنها به فرآیندهای ذهنی توجه داشته باشند. نظام های اعتقادی و مذهب یکی از اساسی ترین و مهم ترین نهادهایی است که جامعه بشری به خود دیده است به طوری که هیچ گاه بشر خارج از این پدیده زیست نکرده و دامن از آن بر  نکشیده است. بدون تردید مذهب انسان را در مقابل هجوم اضطراب ، تردید، ناامید نیرومند و آماده می سازد. (فراهانی، 1378).

ارزش هر فرد مذهبی به میزان رشد آگاهی و بصیرت و دانای بستگی دارد و تا زمانیکه شناخت اصولی از مذهب شکل نگرفته باشد نمی تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد (جمهوری، 1389).

از آنجا که شادی یکی از هیجانات اساسی بشر است لذا هر کس به فراخور خود آن راتجربه می کند اما تعریف شادی به سادگی تجربه آن نیست ارسطو شادی را زندگی معنوی می داند و جامع ترین و در عین حال عملیاتی ترین تعریف شادمانی را دینهون (1988) ارائه می دهد به نظر او شادمانی به قضاوت فرد از درجه یا میزان مطلوبیت کیفیت کل زندگی اطلاق می گردد. (لقمانی، 1380).

مکاتب فکر روانشناسی همیشه به دنبال این بوده اند که چگونه می توان و از چه طریق انسانها از زندگی خود رضایت داشته باشند و راهی را برای رسیدن به شادی و خوشبختی پیدا کنند بعضی از افراد راز خوشبختی درد زندگی معنوی بعضی در پولدار شدن و برخی نیز در کمک به همنوعان خود می دانند. بنابراین در این مسیرها تلاش می کنند و به دنبال راهی می گردند که خود را به شاد بودن برسانند تا غم و غصه های زندگی را کنار بگذارند و شاد باشند همه ی این افراد در یک زمینه با هم اشتراک دارند. و این همان بهزیستی ذهنی است.

از آنجا که بهزیستی ذهنی به دامنه ای از پدیده های ذهنی اطلاق می شود که رضایت کلی فرد از زندگی ، احساسات خوشایند و ناخوشایند و خشنودی در قلمروهای مشخص مانند کار، اوقات فراغت و اوضاع مالی را در بر می گیرد یک اصطلاح کلی برای ارزیابی افراد است که زندگی خود را می گذرانند، رویدادهایی که برای آن ها در زندگی اتفاق  می افتد وذهن و جسم آنها شرایط محیطی که در آن زندگی می کنند را در بر می گیرد.

اگرچه احساس سلامتی و بیماری در تجربه های افراد، احساس ذهنی است، مفهوم بهزیستی ذهنی سلامتی و بیماری می تواند به صورت عینی نیز در رفتارهای قدیمی فعالیت های مشخص ، محیطی زیستی مورد بررسی قرار گیرد. (حسینی، 1386)

شاد کامی یک احساس مشترک تمام انسانهاست که در مقابل احساسات منفی همچون اندوه و افسردگی قرار دارد. برخی نظریات روانشناختی اظهار کرده اند که حداقلی از شادمانی و عزت نفس برای ادامه زندگی لازم بوده و بدون آن امید به زندگی آینده وجود نخواهد داشت. زمانیکه نیاز به احترام به خود درانسان ارضا شود، او احساس خوشایندی از اعتماد به نفس، کفایت و لیاقت پیدا می کند که این گونه احساسات برای فرد و جامعه بسیار سرنوشت ساز می باشد. (به نقل از اوجی 1388).

شادمانی به دلیل اینکه همواره با خرسندی، خوش بختی و امید واعتماد همراه است به عنوان یک کاتالیزور، نقش تسریع کننده ای در فرآیند توسعه یک جامعه دارد.

زندگی هدفمند یعنی یک زندگی مطلوب که دارای کارکردی مهم تر از اندوختن ثروت و ارزش های مادی است و پژوهش ها نشان داده که همه­ی افراد در جستجوی وضعیتی هستند که از آن رضایت حاصل کنند و لذت ببرند شادی به عنوان مهم ترین جزء یک زندگی مطلوب و بالاتر از ثروت، سلامتی و فعالیت جنبی درجه بندی شد.

 (آرجیل 2001، به نقل از شمس 1388)

2-1 بیان مسئله:

در جهان امروز با وجود پیشرفت های علمی وصنعتی و دست آوردهای شگفت آوری که در همه زمینه ها وجود دارد، انسان هنوز هم نتوانسته در همه ی امور زندگی اش شاد رضایت­مند باشد. پوچ گرایی و بی معنا بودن زندگی، نداشتن امید به زندگی، میل به تنهایی و ... را درمان بخشید.

بررسی های اخیر نشان می دهد که یکی از راه های اساسی که بشر می تواند به کمک آن به رضایتمندی برسد نیایش و عبادت است اخیرا بسیاری از محقان غربی اثر بخشی استفاده از نماز، دعا و نیایش را بر عواطف مثبت کشف کردند و این که افراد مذهبی کمتر دچار عواطف منفی و ناراحتی و اضطراب می شوند و همچنین از سبک و شیوه زندگی سالم و متعادل تری برخوردارند