ساختار و عملکرد دیوان بین المللی دادگستری لاهه

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          

چکیده    1

مقدمه   2

فصل اول :کلیات                                                                                                         5

گفتار اول:تعریف   6

گفتار دوم : تاریخچه دیوان بین المللی دادگستری      7

فصل دوم:چگونگی تشکیل دیوان بین المللی دادگستری                                             9

گفتار اول : پیدایش دیوان بین المللی دادگستری دائمی و انحلال آن       10

بند اول : سازمان دیوان دائمی دادگستری     10

الف : انتخاب قضات و ساختار دیوان             10

ب:  نهاد قاضی ملی یا خاص          16

ج: رابطه دیوان دائمی با جامعه ملل            17

د: مقایسه دیوان دائمی با دیوان بین المللی دادگستری لاهه  18

1- وجود اشتراک 18

2- وجود اختلاف   19

هـ: تأسیس دیوان بین المللی و ساختار و تشکیلات   20

1- ساختار و تشکیلات      21

2- استفاده از قاضی اختصاصی       24

ی: محل کار و نحوه اخذ تقسیم دیوان بین المللی دادگستری   26

بند دوم: صلاحیت دیوان بین المللی دادگستری          31

الف: انواع صلاحیت           34

1-  صلاحیت ترافعی یا قضایی دیوان             34

2-  صلاحیت مشورتی       39

ب: چه مقامی می تواند از دیوان تقاضای نظر مشورتی کند؟    40

ج: موارد مقتضای رأی مشورتی      41

د: تقدیم داد خواست        42

هـ: قواعدی که دیوان در مورد رأی مشورتی رعایت می کند.     42

بند سوم: انحلال دیوان دایمی دادگستری     44

بند چهارم: مقایسه دیوان دایمی دادگستری با دیوان جدید      45

الف: موارد مشابهت دیوان دایمی دادگستری با دیوان جدید      45

ب: موارد افتراق  دیوان دایمی دادگستری با دیوان جدید           46

گفتار دوم: دادگاه دادگستری بین المللی      47

بند اول: شیوه های اختیاری حل اختلافت بین المللی             49

الف: گفتگوی ها ی مستقیم          49

ب: کدخدا منشی            50

ج: میانجی گری   51

د: کمیسیون بین المللی تحقیق     52

هـ: کمیسیون آشتی بین المللی    53

ی: مراجعه به مراجع بین المللی    55

بند دوم: قواعد مورد استناد دیوان در حل اختلافات      57

نتیجه گیری         59

منابع و مآخذ       60

چکیده

دیوان بین المللی دادگستری ارگان قضایی سازمان ملل متحد است.  نخستین پرونده ای که در این دیوان رسیدگی شد، مربوط به تنگه کور فور(میان آلبانی و انگلیس) بود که در ماه می سال 1947 مطرح شد.

کشورهایی که عضو سازمان ملل متحد نیستند، یا نمی توانند عضو این سازمان باشند نیز می توانند با قبول مقررات اساسنامه دیوان و کلیه تعهدات یک عضو ملل متحد که به موجب ماده 94 منشور سازمان ملل، مقرر شده است و نیز با پرداخت بخشی از مخارج دیوان به عضویت آن در آمده، در مواقع نیاز رعاوی خود را به دیوان ببرند.

15قاضی دیوان که نباید دارای تابعیت مشابهی باشند، از میان اشخاصی انتخاب         می شوند که دارای مشاغل مهم قضایی بوده، یا از حقوقدانان و برجستگان حقوق بین المللی باشند.  این افراد باید در کشور خود نیز دارای اعتبار معنوی قابل ملاحظه ای باشند.

قضات دیوان باید نماینده نظام های مهم حقوقی و تمدن های بزرگ بشری باشند، نه نماینده های دوات های خویش بنابراین دولت ها حقی در انتخاب قضات ندارند و این افراد تابع دستورات دول خویش نیستند.

به همین دلیل در فصل اول به کلیاتی در مورد دیوان بین المللی دادگستری می پردازیم و در فصل دوم نیز به چگونگی تشکیل دیوان بین المللی دادگستری پرداخته و نهایتاً این تحقیق را به پایان می رسانیم.

مقدمه

دیوان بین‌المللی دادگستری یا دادگاه جهانی(به انگلیسی International Court of Justice)،رکن قضائی اصلی سازمان ملل متحد است(ماده ۹۴ منشور ملل متحد) که در شهر لاهه، هلند واقع است.زبان‌های رسمی دیوان فرانسوی و انگلیسی هستند. دیوان ۱۵ قاضی دارد که آن‌ها را مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای امنیت مشترکاً برای 9 سال انتخاب می‌کنند. هر سه سال پنج کرسی قضاوت خالی می‌شود و پنج قاضی دیگر به جمع قضات اضافه می‌شوند. اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری جزء لاینفکی از منشور ملل متحد است و از اجزای اصلی نظم حقوقی موضوعه بین‌المللی به شمار می‌آید.هم‌چنین اساسنامه دیوان از اساسنامه دیوان دایمی داوری اقتباس شده و تقریباً مشابه یکدیگرند.دیوان دادگستری بین المللی لاهه که عالی ترین مرجع قضایی سازمان ملل متحد است، در سال 1946 با هدف مسالمت آمیز اختافات بین المللی به عنوان نهاد جایگزین دادگستری دائمی بین المللی که در سال 1922 تأسیس شده بود، آغاز به کار کرد. مقر دیوان در شهر لاهه در کشور هلند است.  دیوان لاهه از لحاظ قضایی کاملاً مستقل می باشد.