فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          

چكيده

مقدمه

فصل اول-کلیات

گفتار اول:حضانت در لغت و اصطلاح

گفتار دوم: مفهوم و ماهيت حضانت3

بند اول:ماهیت حقوقی حضانت       4

الف)حق یا تکلیف بودن حضانت       4

بند دوم:ماهیت فقهی حضانت        7

بند سوم:مفهوم فقهی حضانت       8

گفتار سوم:فلسفه حضانت            9

گفتار چهارم:تعريف علماي حقوق و فقه اماميه از حضانت        10

گفتار پنجم:اشخاص صالح جهت حضانت       11

بند اول: پدر و مادر            11

بند دوم: جد پدری            13

گفتار ششم:اولویت پدر و مادر در حضانت     16

گفتار هفتم: شرايط و مدت و اجرت و ضمانت مباشرت در حضانت           18

بند اول:شرايط حضانت در حقوق امروز          18

بند دوم: مدت حضانت       20

بند سوم: اجرت حضانت    20

بند چهارم:ضمانت براي حضانت       21

بند پنجم:مباشرت در حضانت         22

گفتار هشتم:مسئولیت سرپرست صغیر       23

فصل دوم- مسائل جزئی تر حضانت در حقوق فرانسه و ایران

گفتار اول:معناي ولايت ابويني در حقوق فرانسه         25

گفتار دوم:ولايت در حضانت طفل و ولايت بر نگهداري اموال او     25

گفتار سوم:حضانت و تعليم و تربيت در حقوق فرانسه به حق يا تكليف بودن حضانت         25

گفتار چهارم:اعراض از حق حضانت  28

گفتار پنجم:حق تقدم پدر و مادر در حضانت   29

گفتار ششم:حضانت طفل در صورت جدايي ابوين يا فوت آنها    30

گفتار هفتم:موانع يا موارد سقوط حق حضانت           32

بند اول : جنون     32

بند دوم: ازدواج مجدد        32

بند سوم: كفر      33

بند چهارم: انحطاط اخلاقي و ناتواني در نگهداري طفل 33

گفتار هشتم:بیانیه ها و اعلامیه های جهانی            38

پيشنهاد اصلاحي درباره حضانت اطفال         42

نتيجه گيري         44

منابع و مآخذ       45

چكيده

حضانت نگهداري و تربيت طفل است به گونه اي كه صحت جسماني و تربيت وي با توجه به نيازمنديهاي حال و آينده او، و وضع و موقعيت والدين طفل تأمين گردد. مسأله حضانت و اولويت هر يك از پدر و مادر براي نگهداري و سرپرستي طفل بيشتر زماني مطرح مي گردد كه آنها از هم جدا مي شوند. مشهور فقها و به تبع آن قانون مدني ايران برآنند كه مادر براي حضانت فرزند پسر تا 2 سال و براي دختر تا 7 سال شايسته تر است.

در حقوق فرانسه نيز حضانت تحت عنوان «ولايت ابويني» مطرح شده است كه علاوه بر سرپرستي كودك، ولايت بر اموال او را نيز در بر مي گيرد. ظاهراً حضانت براي مادر حق و براي پدر حق و تكليف است؛ اگر چه نظرات مخالف نيز در اين زمينه وجود دارد. مهمترين مسأله در بحث حضانت، حفظ مصلحت طفل است كه مورد نظر قانونگذار بوده است؛ به همين جهت چنان كه ابوين شايستگي و شرايط اخلاقي لازم را دارا نباشد، اين حق از آنها سلب و به فرد شايسته اي كه دادگاه معين مي كند، اعطا مي شود.

در این تحقیق باید بر آن بود كه بطور موجز به بررسي حقوق و تكاليف والدين در قبال فرزندان از ديدگاه قانون مدني ايران و فرانسه، بپردازیم.

به همین دلیل در فصل اول به کلیاتی در مورد بحث حضانت پرداخته و در فصل دوم به بحث در مورد حضانت در ایران و فرانسه می پردازیم.

مقدمه

خانواده هسته اوليه و شالوده جامعه بشري است؛ به همين جهت حمايت از خانواده و تأمين حقوق افراد آن، از سوي دولتها و قانونگذاران از اهميت ويژه اي برخوردار است. در اين راستا بايد دولت ها براي حفظ و تأمين نظم اجتماع و سلامت جامعه، بر روابط افراد در چهار چوب خانواده نظارت داشته باشند و آن گاه كه ظلمي بر كسي - بخصوص كودكان - مي رود، اعمال قدرت نمايند.

البته صرفاً با وضع قوانين نمي توان حقوق افراد، بويژه كودكان را كه موضوع بحث است، تأمين نمود؛ بلكه براي رسيدن به جامعه مطلوب علاوه بر قانون، بايد زمينه اجرايي قانون را نيز فراهم ساخت.

دولت (حكومت) نيز بايد ضمن حفظ حريم خصوصي خانواده و تأييد حقوق افراد، بنا به وظيفه خويش از ايشان حمايت كند و با آگاهي دادن به جامعه و بالا بردن سطح فرهنگ جامعه، شناساندن ارزش هاي اخلاقي و اجتماعي، زمينه اجراي قوانين حمايتي را فراهم سازد.